Bekijk het video-transcript
Intro: [Achtergrond muziek][Luchtbeeld] Staatsbosbeheer Zonnemaire.

[Ellen van Aart, Zuidwestelijke Delta]
[Muziek]
Als Zuidwestelijke Delta hebben wij vijf lokale initiatieven geselecteerd. De initiatieven die bijdragen aan een klimaatbestendige Delta. Vandaag gaan we de resultaten met elkaar delen en kijken we hoe we verdere stappen kunnen maken.
[Muziek]
[Wat hebben jullie met het initiatief het afgelopen half jaar bereikt?]
[Ro Koster, Verdronken stat Reymerswael] De grootste klapper die we gemaakt hebbe, is dat er een bestuurlijke overeenkomst gekomen is. Waarin de problematiek van de gehele Oesterdam, de kom van de Oosten schelden en het Volkerak-Zoommeer als een integrale plek bekeken werd, waar de stad een onderdeel van is, om tot een gezamenlijke oplossing te komen.

[Ester van de Wiel en Joost Adriaanse, Ontwikkeling rif-bouw-station: Eten tegen Zandhonger] Wij zijn de afgelopen anderhalf jaar druk bezig geweest met allerlei verschillende Delta Werkers hier in de Zuidwestelijke Delta om een prototype rif-bouw-station te ontwikkelen. En uiteindelijk hebben we een werkend prototype weten te realiseren, waarmee we nu kunnen eten tegen zandhonger.

[Wil de Vries, Perspectief voor het buitendijkse gebied van Tholen] We hebben heel veel met elkaar gesproken over het zeegroenten snijden. Daar zaten we in een impasse en dat heeft gewoon tijd gekost om eruit te komen. En dat is gelukt. Wel met behulp van een stukje procesbegeleiding. En we zijn nu zeg maar op een moment gekomen dat we door kunnen pakken naar een perspectief voor de schorren en platen rondom Tholen. Kijkend naar natuur en recreatie.

[Phillip Drontmann, Joint Fact Finding Zierikzee-Bruinisse] We hebben kaarten gemaakt om de relatie tussen één meter zeespiegelstijging en hoe dat dan vervolgens onder de dijk gaat en hoe dat effect heeft op een landbouwgebied. En vervolgens hebben we met een aantal agrariërs in dat gebied, die daar ook echt hun bedrijf hebben, hebben we dat besproken en gekeken of zij dat herkenden en hebben we ook met hen besproken over wat ze zouden kunnen doen naar de toekomst.

[Idco Duijnhouwer en Renée Bron, Waterkerend Kustlandschap ‘De Banjdaard’] Het heeft ons heel concreet nu vier sets met onderzoeksvragen opgeleverd. Onderzoeksvragen over een initiële suppletie die nu willen gaan doen op ‘De Banjaard’. Onderzoeksvraag over duinvorming, over plantaardige biobouwers en over Marine biobouwers.

[Muziek] [Wat heeft de ondersteuning van de Zuidwestelijke Delta opgeleverd?]
[Joost Adriaanse]
Ik denk dat Zuidwestelijke Delta ook heeft gezorgd, samen met ons, voor een soort synergie tussen verschillende Delta Werkers, om met elkaar de ruimte te vinden om te speculeren over een andere toekomst.

[Ro Koster] Heel praktisch in de zin van dat ze het netwerk aanboorden, dat er op bestuurlijk niveau interventies gepleegd werden van ‘we moeten wat en kunnen we het voor mekaar’ op ambtelijk niveau hebben ze eigenlijk heel veel betekend om te kijken of dat ze het echt voor mekaar konden krijgen om met elkaar samen te gaan werken.

[Wil de Vries] Wij hebben er procesbegeleiding bij gehaald. Dat heeft het proces weer verder gebracht en we willen nog een verbeelding maken. Een mooie plaat met hoe de schorren en de dijken rondom Tholen er in de toekomst uit kunnen zien.

[Phillip Drontmann] Een belangrijk deel voor mij is de communicatie. Dus we hebben dat onderzoek ook gedaan en we vinden het belangrijk dat dat ook gedeeld wordt. En daar heeft de Zuidwestelijke Delta door op onder andere sociale media, maar op andere manieren, hebben ze dat zichtbaar gemaakt om te zorgen dat dat ook een breder publiek bereikt.

[Renée Bron] Ja en soms was het eigenlijk al genoeg om ergens te zeggen: ‘Ja wij zijn door de zuidwestelijke delta uitgekozen als lokaal initiatief’. Je wordt toch serieuzer genomen.

[Hoe zien jullie de toekomst van jullie initiatief]

[Ester van de Wiel] Het prototype is om het verhaal eigenlijk de wereld in te kunnen zetten en mensen te laten ervaren hoe het is. Want ik denk dat dat heel essentieel is. Hè ik bedoel een slikken, een schoor, een rif en erosie dat is allemaal super abstract totdat je gewoon zelf onderdeel kan zijn van wat misschien een oplossing is. Of in ieder geval een aanzet tot het anders omgaan met die Delta.

[Wil de Vries] Eigenlijk zijn we net begonnen. Het belangrijkste is dat we met elkaar in gesprek zijn en nu gaan we door.

[Idco Duijnhouwer] Het zaadje is nu geplant dat er groot interesse is om de boel voort te gaan zetten en echte handen uit de mouwen te steken en aan de slag te gaan.
[Renée Bron] Echt te kunnen experimenteren.
[Idco Duijnhouwer] Stoppen met praten.

Wij gaan gewoon keihard verder

[Phillip Drontmann] Wat ons betreft is het de volgende stap dat we daar met meerdere boeren over mee in gesprek gaan. Maar dat we ook gaan kijken: niet alleen wat is de relatie, maar hoe kun je er de toekomst mee omgaan? Dus wat kunnen er aan zoet waterbellen gedaan worden? Wat kun je aan je land doen? Wat kun je aan je watergangen doen? Wat kun je aan de bemaling doen? Daar ligt eigenlijk de toekomst om het daarover te gaan hebben.

[Ro Koster] Als je bedenkt dat dit op een gegeven moment onder hogere zeespiegelstijging, verdroging, verzilting, piekbuien enzovoort en daarin samenleven. En dan nog heel veel zeg maar maatschappelijke opgaves die we moeten hebben. Het wordt alleen maar ingewikkelder dus we moeten ontzettend snel gaan oefenen in samenwerken.

Mijn voorstel zou zijn dat alle projecten die nu gedefinieerd gaan worden vanuit het initiatief die hier ligt verplicht een maaltijd met Joost en Ester gaan doen. Achter dat systeem die kruisbestuiving tussen Deze vijf initiatieven is het heel positief.

[Muziek]

Outro: [Logo Zuidwestelijke Delta] Deze film is gemaakt in het kader van de vijf lokale initiatieven die de Zuidwestelijke Delta heeft ondersteund. Deze initiatieven dragen bij aan een klimaatbestendige delta. Meer weten? Ga naar zwdelta.nl.

1. Ontwikkeling rif-bouw-station: Eten tegen Zandhonger

Initiatiefnemers Joost Adriaanse en Ester van de Wiel van -zee -plaats -werk -land ontwikkelden een functionerend prototype van het rif-bouw-station. Een station waarin deelnemers Delta Werkers worden: ze eten mosselen, oesters en andere schelpdieren en gebruiken de schelpen om nieuwe rifstructuren aan te leggen op het slik. Zo draagt het initiatief bij aan waterkerende landschappen.

Joost Adriaanse: ‘We hebben uiteindelijk een werkend prototype gerealiseerd, waarmee we kunnen eten tegen zandhonger. De Zuidwestelijke Delta heeft samen met ons gezorgd voor een synergie tussen verschillende Delta Werkers om met elkaar de ruimte te vinden om te speculeren over een andere toekomst.’

De Zuidwestelijke Delta heeft samen met ons gezorgd voor een synergie tussen verschillende Delta Werkers om met elkaar de ruimte te vinden om te speculeren over een andere toekomst.

2. Rust voor natuur en ruimte voor mensen, perspectief voor het buitendijks gebied van Tholen

De gemeente Tholen werkte samen met Stichting Het Zeeuwse Landschap en Staatsbosbeheer aan een nieuw perspectief voor het buitendijkse gebied rondom Sint Philipsland en de Krabbenkreek. Balans tussen natuur en recreatie stond daarbij centraal. Tegelijkertijd verkenden ze hoe dit samen kan gaan met zeespiegelstijging, zandhonger en waterveiligheid.

Wim de Vries: ‘We hebben veel gesproken over zeegroenten snijden, dat heeft tijd gekost om daar uit te komen. Dat is gelukt, met behulp van procesbegeleiding. We kunnen nu doorpakken naar een perspectief voor de schorren en platen rondom Tholen, kijkend naar natuur en recreatie.’

3. Waterkerend Kustlandschap "De Banjaard"

Gebiedscoalitie “De Banjaard” heeft als doel de voormalige zandplaat De Banjaard door een suppletie te herstellen en te versterken met natuurlijke elementen zoals schelpdieren en begroeiing. Hierdoor ontstaat een met de zeespiegelstijging meegroeiende lagune. De ontwikkeling van een Tweede Kustlijn leidt tot een sterke en aantrekkelijke kust met in de luwte rijke platen, slikken en schorren.

Renée Bron: ‘De ondersteuning van de Zuidwestelijke Delta heeft ons vier concrete onderzoeksvragen opgeleverd over de initiële suppletie die we willen gaan doen op De Banjaard en over duinvorming, plantaardige biobouwers en marine biobouwers.’

Idco Duijnhouwer: ‘Het zaadje is geplant. Nu is het zaak om verder aan de slag te gaan en de handen uit de mouwen te steken.’

Het zaadje is geplant. Nu is het zaak om verder aan de slag te gaan en de handen uit de mouwen te steken.

4. Joint Fact Finding Zierikzee-Bruinisse

De Gebiedscoalitie Zierikzee-Bruinisse van de Kennis Community Oosterschelde (KCO) wilde vanuit de brede opgaven voor het gebied een strategie en concrete bouwstenen ontwikkelen, waarmee lokale stakeholders kunnen omgaan met de effecten van klimaatverandering. De Gebiedscoalitie bracht met de stakeholders uit deze kustzone, via joint-fact finding, in beeld wat de gevolgen zijn van een stijgende zeespiegel en veranderende neerslagpatronen voor bedrijf, landschap, natuur en de gemeenschap.

Philip Drontmann: ‘De Zuidwestelijke Delta heeft bij ons initiatief een grote bijdrage geleverd door ons initiatief zichtbaar te maken bij een breder publiek. De volgende stap is om met agrariërs in gesprek te gaan om te kijken wat we in de toekomst kunnen doen om met klimaatverandering om te gaan.’

5. Herontwikkeling Verdronken stad Reymerswael

Op de plek van de Verdronken stad Reymerswael willen de initiatiefnemers een culturele en multifunctionele parel realiseren. Hier willen ze naast het verhaal van de stad ook het klimaatverhaal vertellen, van verleden, heden en toekomst. De Verdronken Stad Reymerswael creëert een weg naar een breed gedragen maatschappelijke bewustwording van de toekomstige opgaven in de Delta.

Ro Koster: ‘De grootste klapper die we gemaakt hebben, is dat er bestuurlijke overeenstemming is gerealiseerd om de problematiek van de gehele Oesterdam, de Kom van de Oosterschelde en het Volkerak-Zoommeer als een integrale plek te bekijken, waar de stad een onderdeel van is, om zo tot een gezamenlijke oplossing te komen. De Zuidwestelijke Delta heeft ons geholpen door hun netwerk aan te boren om te kijken of we het echt voor elkaar konden krijgen om met elkaar samen te gaan werken.’

Met ondersteuning van de Zuidwestelijke Delta hebben deze initiatieven mooie concrete stappen gezet en hun doelen dichterbij gebracht. Deze ontwikkelingen dragen bij aan een klimaatbestendige delta en zijn allemaal stappen om toe te werken naar de ambitie van de Zuidwestelijke Delta. Tijdens de Gebiedsconferentie Zuidwestelijke Delta werd de video met de resultaten getoond. Arno Vael: ‘Ik ben enthousiast over deze innovatieve initiatieven in de regio. Zij helpen ons bij het onderzoeken van oplossingen. En dat is nodig om keuzes te maken voor de toekomst van onze regio.’