Coen, hoe kijk je terug op het proces sinds de zomer?

‘We hebben in korte tijd ontzettend veel werk verzet. In het voorjaar vonden de Gebiedssessies plaats, op 1 juli organiseerden we de Werkconferentie en op 8 oktober de Gebiedsconferentie. Op 21 november was de Meegroeidag en op 27 november de Kennisdag. Wat we op al die bijeenkomsten hebben opgehaald, vormt een belangrijke bouwsteen voor het Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta 2050. Er zit enorm veel energie in de regio. Partners, overheden, waterschappen, kennisinstellingen: iedereen wil stappen zetten. Die energie willen we vertalen in wat we met elkaar te doen hebben richting een toekomstbestendige Delta.’

Voor onze regio is "Meegroeien" een waardevolle extra bouwsteen, waarmee we verder kunnen verdiepen hoe we toekomstbestendig omgaan met waterveiligheid én ecologie.

Op het Deltacongres op 13 november is een nieuwe denkrichting geïntroduceerd: “Meegroeien”. Wat betekent dat voor de Zuidwestelijke Delta?

‘Meegroeien is een van de denkrichtingen uit het Kennisprogramma Zeespiegelstijging. Deze denkrichting geeft ons nieuwe perspectieven, waarbij natuur, waterveiligheid en leefbaarheid hand in hand gaan. Voor onze regio is dit een waardevolle extra bouwsteen, waarmee we verder kunnen verdiepen hoe we toekomstbestendig omgaan met waterveiligheid én ecologie. Daarbij kijken we niet alleen naar wat we nu weten, maar ook naar welke kennis nog ontbreekt. We willen daarbij echt ruimte maken voor experimenten en living labs. Door verschillende toekomstscenario’s actief door te denken én te testen, kunnen we beter inspelen op wat er op ons afkomt.’

Meer weten over hoe de Zuidwestelijke Delta aan de slag is met ecologie en waterkwaliteit en de denkrichting Meegroeien? Lees dan dit artikel.

Hoe geven jullie de uitvoering verder vorm?

‘We gaan het Uitvoeringsprogramma nu echt “in de steigers” zetten. De structuur staat, de contouren zijn duidelijk. Nu is het tijd voor concrete invulling. We werken daarbij met zes focuspunten, die samen de thema’s adresseren waar we het verschil willen maken. Samen met de partners gaan we volgend jaar bepalen: op basis van welke doelen gaan we aan de slag? Welke resultaten willen we over zes jaar bereikt hebben? En hoe bouwen we daarmee verder aan onze lange termijnvisie?’

De zes focuspunten zijn:

  1. Van lijnen naar zones
  2. Sponswerking vergroten
  3. Dynamische Deltanatuur
  4. Weerbaar tegen weersextremen
  5. Volkerak-Zoommeer als sleutelgebied
  6. Robuuste verbindingen
We willen koploper zijn op de thema’s waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en ecologie & waterkwaliteit.

De Zuidwestelijke Delta wil zich nadrukkelijk profileren als proeftuin. Wat houdt dat in?

‘We willen koploper zijn op de thema’s waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en ecologie & waterkwaliteit. Daarvoor zetten we stevig in op integrale uitvoering, en zoeken we actief naar innovatieve oplossingen. Bijvoorbeeld via pilotprojecten, verkenningen, en opschaling van wat al werkt. De zes focuspunten helpen om dit concreet en gebiedsgericht vorm te geven.’

Er wordt ook gesproken over de “ruimtelijke puzzel”. Wat wordt daarmee bedoeld?

‘We staan voor meerdere grote transities: klimaatadaptatie, natuurherstel, energietransitie, woningbouw… Je kunt die niet allemaal zomaar op elkaar stapelen. Daarvoor is simpelweg niet genoeg ruimte. Dus moeten we met elkaar gaan bepalen wat waar kan, wat prioriteit heeft en welke keuzes we willen maken. Dat vraagt om samenwerking en om integrale afwegingen. Niet alleen op papier, maar ook in de praktijk, en met duidelijke doelen en gezamenlijke verantwoordelijkheid.’

Wat kunnen we verwachten in 2026?

‘In maart 2026 ligt er een 90%-versie van de herijkte Integrale Voorkeursstrategie. Eind 2026 willen we zowel de Integrale Voorkeursstrategie als de Uitvoeringsagenda verder uitgewerkt en bestuurlijk afgestemd hebben. Dan kunnen we ook een vernieuwde samenwerkingsovereenkomst opstellen, waarin we vastleggen hoe we het vervolg met elkaar organiseren. 2026 wordt dus een belangrijk jaar. Een jaar waarin we de ambities concreet maken, stappen zetten in de uitvoering én keuzes maken voor de verre toekomst.’

We hebben geen tijd te verliezen. Laten we samen blijven bouwen aan een sterke, gezonde en klimaatbestendige Delta.

Samen aan de slag

De Zuidwestelijke Delta is volop in beweging. Met alle betrokken partners in de regio bepalen we samen de koers richting 2050 en verder. Coen vat het samen: ‘We hebben geen tijd te verliezen. Laten we samen blijven bouwen aan een sterke, gezonde en klimaatbestendige Delta.’

Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta 2050

In het Uitvoeringsprogramma Zuidwestelijke Delta 2050 komen de acties te staan die nodig zijn om samen met onze partners toe te werken naar een klimaatbestendige delta. Het Uitvoeringsprogramma leggen we in 2026 vast, samen met de herijking in het Deltaprogramma. Het bevat als onderdelen:

  1. De herijkte Integrale Voorkeursstrategie Zuidwestelijke Delta inclusief agendering van de langetermijnvisie voor de toekomst.
  2. Een Uitvoeringsagenda met daarin samenhangende maatregelen met concrete voorstellen. Denk hierbij aan onderzoeken, verkenningen, living labs, (de opschaling van) pilots en projecten.

Meer weten over het Uitvoeringsprogramma en de zes focuspunten?