Workshop 4: De basis van de delta: goed wonen en werken, ook in 2100

Plenair reageerde de zaal op de volgende stellingen:

1. Klimaatverandering is onvermijdelijk: we moeten de natuur hierbij een handje helpen: nee 58%
2. De Zuidwestelijke Delta heeft voldoende ecologische veerkracht om met een gerust hart richting 2100 te gaan: nee 69%

In de workshop gingen de deelnemers met elkaar in gesprek over een adaptatiestrategie die op langere termijn houdbaar is en ecologisch robuust. Deltares vertelde over de consequenties van de klimaatverandering voor beheer en beleid. Zeker op de langere termijn voorzien zij grote opgaven voor de watersystemen. Rijkswaterstaat liet de samenhang zien tussen maatregelen op de korte termijn en die keuzes voor de lange termijn.

De deelnemers zochten antwoorden op de vraag: ‘’Hoe maken we de Zuidwestelijke Delta ecologisch robuust?” De werkvorm zorgde voor snelle en spontane antwoorden vanuit verschillende invalshoeken. De belangrijkste uitkomsten:

• Er een enorme liefde voor het gebied en vertrouwen dat grote problemen (zoals klimaatverandering) kunnen leiden tot grootse oplossingen. Wel leven er verschillende percepties over de uitdagingen en de Zuidwestelijke Delta community bereikt de bewoners van het gebied nog niet goed.
• Beslissingen zijn nodig voor de korte termijn, niets doen helpt zeker niet tegen klimaatverandering. Ze mogen dan niet keuzes voor de lange termijn in de weg staan, en bij voorkeur anticiperen op die keuzes.
• De deelnemers zien dat behoudend gedrag het nemen van maatregelen kan belemmeren. Als risico wordt genoemd dat het behoud van álle kenmerken geen ruimte biedt aan systemen om zich aan te passen. Doelen moeten geen dogma’s worden, regels geen controlelijstje.
• Op de vraag wat we in de toekomst gaan doen kwamen verschillende antwoorden, variërend tussen “klimaatverandering biedt kansen om grootse maatregelen te nemen” tot “leg verbindingen zowel tussen de deltawateren, als de korte en langere termijn en de mensen uit het gebied”. Alle deelnemers zien een ecologisch robuuste delta als noodzaak. Verbindingen, zowel tussen watersystemen als tussen maatschappelijke partijen, zijn daarbij cruciaal.