Platformbijeenkomst Kenniscommunity Zuidwestelijke Delta op 13 oktober

Kennisdag over ecosysteemdiensten in de Zuidwestelijke Delta

Op donderdag 13 oktober organiseert de Kenniscommunity Zuidwestelijke Delta alweer de vierde Kennisdag. Dit jaar als platformbijeenkomst, en met als thema: “Ecosysteemdiensten in de Zuidwestelijke Delta”. Het programma duurt van 9.30 – 16.00 uur, met aansluitend een netwerkborrel. De bijeenkomst vindt plaats in het Topshuis in Vrouwenpolder. Heb je je nog niet aangemeld? Doe dit dan snel! Aanmelden kan tot uiterlijk maandag 10 oktober.

Ecosysteemdiensten helpen om culturele, traditionele en economische waarden van ecosystemen in kaart te brengen. Welke ecosysteemdiensten biedt de Zuidwestelijke Delta? En hoe helpt het denken in termen van ecosysteemdiensten wel of juist niet bij het beheer en gebruik van de deltawateren en -gebieden? Dit is het type vragen waarover we tijdens de platformbijeenkomst kennis en ervaringen willen delen.

We hopen je 13 oktober te ontmoeten!

Programma

9.30 uur: Inloop

10.00 uur: Opening door dagvoorzitter Johan Melse en welkom door Paul de Beer, Manager Programma Zuidwestelijke Delta

10.15 uur: Kennismaken en eerste verkenning Ecosysteemdiensten

10.35 uur: Ecosysteemdiensten vanuit drie perspectieven, presentaties en een paneldiscussie, met als sprekers:

Matthijs Schouten van Staatsbosbeheer: ecoloog, natuurbeheerder en filosoof
Arnold van Vliet van de WUR: bioloog
Bernadette Botman van B2Consultancy: projectmanager water en natuur

11.50 uur: Afsluiting ochtendprogramma

12.00 – 13.00 uur: Lunch

13.15 – 14.15 uur: Workshopronde 1

Maatschappelijke beleving van het gebied rond de zeedijken: ecosysteemdiensten van het kustlandschap in transitie
Duurzame Blauwe Economie in de Zuidwestelijke Delta
Ecosysteemdiensten in de Delta

14.30 – 15.30 uur: Workshopronde 2

De multifunctionele meerwaarde in Natuurlijke klimaatbuffers voor de Zuidwestelijke Delta
Ecosysteemdiensten voor de Delta: Leren en Agenderen
Ecosysteemdiensten voor het menselijk geestelijk welzijn

15.40 – 16.00 uur: Afsluiting

16.00 uur: Borrel en netwerken

Matthijs Schouten

Prof. Dr. Matthijs Schouten studeerde biologie, Keltische taal- en letterkunde, vergelijkende godsdienstwetenschappen en oosterse filosofie. Na zijn studie werkte hij geruime tijd in Ierland; hij verrichtte daar onderzoek aan hoogvenen en voerde er tevens een campagne ter bescherming van veengebieden. Sinds 1992 werkt hij bij Staatsbosbeheer. Bovendien is hij bijzonder hoogleraar in Natuur- en Landschapsbescherming aan de universiteiten van Cork en Galway (Ierland) en emeritus hoogleraar in de Ecologie en Natuurbeheer aan de Wageningen Universiteit. Sinds zijn studietijd heeft hij zich verdiept in de rol die natuur speelt in het menselijk denken en hij publiceerde hierover onder meer het boek “Spiegel van de natuur; het natuurbeeld in cultuurhistorisch perspectief”. Binnenkort verschijnt “Het andere en het eigene; onze relatie met natuur en landschap”.

Arnold van Vliet

Arnold van Vliet is bestuurslid van de Stichting voor Duurzame Ontwikkeling en onderzoeker bij Wageningen University & Research. Hij specialiseerde zich in de ontwikkeling en coördinatie van citizen science netwerken zoals Natuurkalender.nl, Tekenradar.nl, Muggenradar.nl en GrowApp.today. Monitoring, analyse, voorspellen van het effect van verandering in weer en klimaat op natuur en het organiseren van de aanpassing aan deze verandering door de samenleving is de rode draad in zijn werk. Arnold is zeer actief in het communiceren van kennis naar zoveel mogelijk mensen. Met grote regelmaat vragen media hem om veranderingen in de natuur toe te lichten. Om de communicatie naar de samenleving door biologen op te schalen, zette hij de natuurnieuwssite Nature Today op. Hierop publiceren inmiddels meer dan 40 kennisinstellingen, natuurorganisaties, overheden en terreinbeherende organisaties dagelijks verhalen over actuele ontwikkelingen in de natuur. Via de Stichting voor Duurzame Ontwikkeling is Arnold betrokken bij het wereldwijde Ecosystem Service Partnership (ESP) en de ontwikkeling en toepassing van de Ecosystem Service Valuation Database (ESVD).

Bernadette Botman

Bernadette Botman helpt als projectmanager water en natuur met haar adviesbureau B2Consultancy overheden en maatschappelijke organisaties bij vraagstukken over biodiversiteit, ecosysteemdiensten, natuurlijk kapitaal, watermanagement en klimaatverandering. Belangrijke mindset en drijfveer in haar werk is het besef dat natuur economische en sociale waarde heeft voor ons dagelijks leven. Eten en drinken, grondstoffen voor producten, CO2-opslag, bescherming tegen rampen, recreatie en ontspanning in de natuur: dit alles hangt af van goed functionerende ecosystemen. Bernadette zet zich de laatste jaren in om deze belangrijke waarden van de natuur zichtbaar te maken in concrete gebiedsgerichte projecten zodat deze meewegen in de besluitvorming. Ze stelde samen met Rijkswaterstaat en Royal HaskoningDHV de “Handreiking Natuurlijk Kapitaal en Ecosysteemdiensten Grote Wateren” op en werkt met een “ecosysteemdienstenbril” aan projecten als Getij Grevelingen en de Duits-Nederlandse Groen Blauwe Rijn Alliantie. Over de toepassing van ecosysteemdiensten in gebiedsgerichte projecten vertelt Bernadette je graag meer tijdens de platformbijeenkomst. Hoever zijn we met het kwantificeren en monetariseren van biodiversiteit en ecosysteemdiensten? En moeten we biodiversiteit en ecosysteemdiensten wel willen uitdrukken in geld?

Workshops

’s Middags vinden twee workshoprondes plaats. In het aanmeldformulier kun je je voorkeur per workshopronde aangeven. Lees hieronder de toelichting per workshop.

13.15 – 14.15 uur: Workshopronde 1

Workshop 1: Maatschappelijke beleving van het gebied rond de zeedijken: ecosysteemdiensten van het kustlandschap in transitie

Tijdens deze workshop worden de resultaten gepresenteerd van een recente studie naar de maatschappelijke betekenis van kustlandschappelijke herinrichting in Zeeland. Deze studie is uitgevoerd door de HZ lectoraten Building with Nature en Resilient Deltas. In deze studie onderzochten zij hoe de inwoners van Zeeland de gebieden rondom de zeedijken beleven en aankijken tegen de kustlandschappelijke herinrichting van een drietal casuslocaties; Perkpolder, het Rammegors en de Hedwigepolder. In de woonkernen in de directe omgeving is via enquêtes in kaart gebracht in hoeverre er draagvlak is voor het besluit tot herinrichting van deze gebieden, of er vertrouwen is in de besluitvorming door overheden en in welke mate herinrichting heeft geleid tot bezorgdheid onder de lokale gemeenschap en verlies van binding met het landschap. Tijdens de workshop gaan deelnemers aan de slag met een kustlandschap dat voor hen een speciale betekenis heeft. Waarom heeft het betekenis? En welke invloed heeft klimaatverandering op dit landschap en de beleving daarvan?

Sprekers: Teun Terpstra, Vincent Bax, Jean-Marie Buijs & Wietse van de Lageweg (HZ University of Applied Sciences)

Workshop 2: Duurzame Blauwe Economie in de Zuidwestelijke Delta

Het concept “Duurzame Blauwe Economie” (DBE) wint de afgelopen jaren aan terrein. Er zijn tal van definities en de toepassing ervan verschilt van land tot land. Tijdens deze workshop beginnen we, aan de hand van verschillende projectvoorbeelden, met het internationale perspectief op DBE. Daarna bespreken we het Europese perspectief, wat weer nauw samenhangt met DBE in Nederland. We sluiten af met een interactieve discussie over wat DBE kan betekenen voor de Zuidwestelijke Delta.

Sprekers: Bas Bolman (Deltares), Luc van Hoof (Wageningen Marine Research), Sander van den Burg (Wageningen Economic Research) & Nathalie Scheidegger (Ministerie van LNV)

Workshop 3: Ecosysteemdiensten in de Delta

De Zuidwestelijke Delta met zijn zandplaten, slikken en schorren is een belangrijk natuurgebied. Ieder jaar zoeken vele duizenden trekvogels de Zuidwestelijke Delta op, om hier te broeden, te foerageren of te overwinteren. Mede daarom wordt de natuur in de Delta, zowel boven als onder water, beschermd vanuit nationale en Europese regelgeving. Het ecosysteem van de Zuidwestelijke Delta bestaat uit verschillende componenten waaronder bodemdieren, vissen, vogels en schorren die ieder hun eigen ecosysteemdiensten leveren. Deze ecosysteemdiensten leiden mogelijk tot producten of diensten die van waarde zijn voor de natuur of de mens. In deze workshop gaan Jeroen Wijsman, Tjeerd Bouma en Sander Terlouw in op de verschillende ecosysteemdiensten van schelpdieren, schorren en de voormalige slikken en platen in de Zuidwestelijke Delta. Onder leiding van de voorzitter van de workshop Arnold van Vliet vindt er een paneldiscussie met de sprekers plaats in interactie met het publiek.

Sprekers: Arnold van Vliet (Wageningen Environmental Systems Analysis Group), Jeroen Wijsman (Wageningen Marine Research), Tjeerd Bouma (NIOZ) & Sander Terlouw (Staatsbosbeheer)

14.30 – 15.30 uur: Workshopronde 2

Workshop 4: De multifunctionele meerwaarde in Natuurlijke klimaatbuffers voor de Zuidwestelijke Delta

Natuurlijke klimaatbuffers zijn een waardevol concept in de realisatie van een klimaatbestendige Zuidwestelijke Delta. Uitgevoerd als integrale mechanismen tegen de gevolgen van klimaatverandering zijn vele koppelkansen en diensten te realiseren. Mogelijkheden voor natuurlijke klimaatbuffers worden opgenomen in de klimaateffectatlas. Tijdens deze workshop gaan we proactief aan de slag om kansen voor klimaatbuffers en daaraan gekoppelde ecosysteemdiensten uit te werken voor specifieke gebieden in de Zuidwestelijke Delta.

De ZMf organiseert deze workshop in samenwerking met twee ambassadeurs voor Natuurlijke Klimaatbuffers: Gerard Westerweel en Rob van der Laan.

Workshop 5: Ecosysteemdiensten voor de Delta: Leren en Agenderen

Maatschappelijke, economische en culturele waarden. De Zuidwestelijke Delta – met al zijn dynamiek – levert allerlei diensten aan de mens. Soms heel zichtbaar als productiediensten, zoals de productie van voedsel. Vaak ook minder zichtbaar, zoals de zuivering van oppervlaktewater door een rietmoeras en de bestrijding van plagen in de landbouw met natuurlijke bestrijding. Of het gaat om diensten waarvan we ons niet ten volle beseffen hoe belangrijk deze zijn voor ons welzijn. Al deze diensten worden ecosysteemdiensten genoemd. In economische afwegingen van deze diensten telt het belang dat mensen hebben bij deze ecosysteemdiensten lang niet altijd volwaardig mee. Dat komt vooral omdat een prijskaartje vaak ontbreekt. Kan zo’n dienst wel van een prijs worden voorzien, dan krijgt deze dienst in het maatschappelijk verkeer ineens een heel andere betekenis.

In deze workshop willen we met de bestaande (praktijk)kennis verkennen of we een stap kunnen maken naar de toepassing van ecosysteemdiensten in het Rijkswaterstaat-areaal, door een concrete case uit te diepen en met inbreng van de aanwezigen/deskundigen, de ecosysteemdiensten en wensen voor het gebruik van deze ecosysteemdiensten te inventariseren. Het doel is dat we daarmee de stap naar toepassing en indien mogelijk opschaling in de toekomst concreter maken door dat letterlijk in kaart te gaan brengen.

Spreker: Bernadette Botman (B2Consultancy)

Facilitators workshop: Simon Brasser en Gerben Dekker (Rijkswaterstaat Zee en Delta).

Workshop 6: Ecosysteemdiensten voor het menselijk geestelijk welzijn

Ecoloog en filosoof Matthijs Schouten neemt je mee in de wereld van de informatieve en culturele functies van ecosysteemdiensten. Deze zachte ecosysteemdiensten zijn misschien minder zichtbaar, maar zeer belangrijk voor het menselijk geestelijk welzijn.

Spreker: Matthijs Schouten (Staatsbosbeheer).

Locatie

Het Topshuis

Dijkgraaf A.M. Gelukweg 1
4354 RA Vrouwenpolder

Plan je route

Let op, in verband met de beveiliging van het Topshuis is het niet mogelijk zonder toegangsbewijs naar het Topshuis te komen. Na aanmelding ontvang je een bevestiging en een dag voor het evenement ontvang je van de locatie een ticket waarmee je toegang krijgt tot het Topshuis.

Het is niet meer mogelijk om je aan te melden voor dit evenement

Meer informatie

Meer informatie over de opzet van het programma en de sprekers vind je op deze pagina. Je kunt je dan via deze pagina ook aanmelden en je voorkeur opgeven voor de workshops. Aanmelden kan tot uiterlijk maandag 10 oktober. Op de dag zelf hoor je voor welke workshops je bent ingedeeld. Heb je een vraag? Mail die dan naar secretariaat@zwdelta.nl.