EvenementenKennisdag Zuidwestelijke Delta op 27 november
Home EvenementenKennisdag Zuidwestelijke Delta op 27 november

Kennisdag Zuidwestelijke Delta op 27 november

27 november 2025

De digitale golf: meesurfen op innovatie in de Zuidwestelijke Delta

Op donderdag 27 november organiseert de Kenniscommunity Zuidwestelijke Delta de zevende editie van de Kennisdag. Dit jaar is het thema ‘De Digitale Delta’. Het programma duurt van 09.15 – 16.00 uur met aansluitend een netwerkborrel. De bijeenkomst vindt plaats in het Topshuis in Vrouwenpolder.

De wereld verandert razendsnel en de Zuidwestelijke Delta verandert mee. Tijdens de Kennisdag 2025 duiken we in de digitale transformatie van onze delta. We verkennen nieuwe inzichten en toepassingen op het gebied van:

  • Kunstmatige intelligentie (AI)
  • Big data uit remote sensing en drones
  • Data- en modelintegratie
  • Innovatief onderzoek en praktijktoepassingen

Kennismarkt

Nieuw dit jaar is de Kennismarkt, waar organisaties hun technologische toepassingen en innovaties presenteren. Heb jij interesse om een bijdrage te leveren aan de Kennismarkt? Neem dan contact op met: denise@organisatiekracht.com.

Deze dag biedt volop ruimte voor kennisdeling, inspiratie en ontmoeting tussen onderzoekers, beleidsmakers, beheerders en andere professionals die bijdragen aan een toekomstbestendige delta.

We hopen je op 27 november te ontmoeten!

De partijen die gezamenlijk de Kenniscommunity Zuidwestelijke Delta vormen zijn: Rijkswaterstaat, Ministerie van LVVN, Zeeuwse Milieufederatie (ZMf), Deltares, Wageningen Marine Research, Staatsbosbeheer, NIOZ, HZ University of Applied Sciences en Delta Platform.

Programma

Het programma is als volgt:

09.15 – 10.00 uur: Inloop
10.00 – 12.00 uur: Welkom

Plenaire programma met keynote sprekers

  • Menselijke en publieke waarden als fundament voor verantwoord technologisch ontwerp door Koen Smit, Hogeschool Utrecht
  • Grote Wetenschappelijke Infrastructuur: kansen voor het grijpen
  • Kennisdeling in een digitale wereld: van klimaatdata naar klimaatactie door Kim van Nieuwaal, Climate Adaptation Services

12.00 – 12.45 uur: Lunch en Kennismarkt
13.00 – 14.15 uur: Eerste ronde break-out sessies

  • Meten = weten! Slimmer meten = beter weten?
  • Modelleren: de digitale spiegel van de Delta
  • AI voor het meten en monitoren van biodiversiteit en ecologie
  • BioBlitz Topshuis en omgeving

14.30 – 15.45 uur: Tweede ronde break-out sessies

  • Remote Sensing en GIS toepassingen voor een beter beheer in de Zuidwestelijke Delta
  • Big Data: van ruwe gegevens naar inzicht en impact
  • Kennisgolven: hoe mensen en data elkaar versterken
  • BioBlitz Topshuis en omgeving

15.50  – 16.00 uur: Plenaire afsluiting

16.00 – 17.00 uur: Netwerkborrel en Kennismarkt

Portretfoto van Koen Smit

Menselijke en publieke waarden als fundament voor verantwoord technologisch ontwerp

Koen Smit, Hogeschool Utrecht

Technologie is nooit neutraal. Bij elk ontwerp en iedere toepassing spelen menselijke en publieke waarden een rol; bewust of onbewust. Deze keynote benadrukt het belang van het systematisch meenemen van waarden als rechtvaardigheid, inclusiviteit, transparantie en duurzaamheid in de ontwikkeling en inzet van technologie. Met sprekende voorbeelden maakt Koen Smit duidelijk hoe een eenzijdige focus op efficiëntie of innovatie kan leiden tot ongewenste maatschappelijke effecten. Tegelijkertijd laat de keynote zien dat het ook anders kan: wanneer waarden expliciet onderdeel worden van het ontwerpproces, ontstaan technologieën die daadwerkelijk bijdragen aan een eerlijkere, toegankelijkere en meer duurzame samenleving.

Daarnaast presenteert Koen Smit praktische methoden en handvatten waarmee ontwerpers, professionals, studenten en organisaties direct aan de slag kunnen. Zo wordt waarde(n)gedreven ontwerpen niet slechts een idealistisch streven, maar een concrete en toepasbare werkwijze die betere resultaten oplevert voor zowel mens als maatschappij.

Biografie

Dr. Ing. Koen Smit is lector Betekenisvol Digitaal Innoveren aan de Hogeschool Utrecht en MT-lid bij het Instituut ICT. Hij promoveerde in 2018 aan de Open Universiteit op Business Rules Management. Zijn onderzoek richt zich op het ethisch verantwoord ontwerpen en implementeren van verschillende innovatieve technologieën, zoals Decision Management, Digital Twins en AI. Koen publiceert regelmatig in verschillende (wetenschappelijke) vakbladen en begeleidt verschillende PD en PhD-kandidaten binnen deze onderzoeksgebieden.

Grote Wetenschappelijke Infrastructuur: kansen voor het grijpen

De Zuidwestelijke Delta heeft veel grote opgaven voor zich liggen. Zoals het omgaan met zeespiegelstijging en het voldoen aan de wettelijke natuuropgaven, wat niet ten koste mag gaan van de economische vitaliteit van onze leefomgeving. Om verstandige keuzes te kunnen maken, is wetenschappelijk inzicht in de fysische en biologische processen van grote waarde. Dergelijke wetenschappelijk inzichten beginnen vaak bij het inwinnen van veel data.

Binnen NWO, de organisatie die veel van het wetenschappelijk onderzoek in Nederland financiert, bestaat het zogenaamde GWI-programma. Dit programma maakt het mogelijk Grote Wetenschappelijk Infrastructuur aan te vragen. Het gaat hierbij om unieke faciliteiten, met een minimum omvang van 10 miljoen. Via deze infrastructuur wil Nederland internationaal voorop blijven lopen.

De afgelopen jaren zijn er een aantal GWI’s gefinancierd, die voor de uitdagingen van de Zuidwestelijke Delta van grote waarde kunnen zijn. Hierbij valt te denken aan programma’s die de biodiversiteit met nieuwe technieken in kaart brengt (ARISE Koos & EDENTITY Vincent Merks), modeleer technieken om digital twins te bouwen van gebieden zoals de Zuidwestelijke Delta (LTER), en langlopende meet programma’s over biogeomorfologische processen (DeltaENIGMA) – de processen die onze Delta gevormd hebben. Deze presentatie geeft een overzicht van de mogelijkheden die deze projecten bieden.

Portretfoto van Kim van Nieuwaal

Kennisdeling in een digitale wereld: van klimaatdata naar klimaatactie

Kim van Nieuwaal, stichting Climate Adaptation Services (CAS)

Het klimaat verandert sneller dan verwacht en de technologische ontwikkelingen snellen ons vooruit. In de tussentijd worden in het hier en nu – ook in de Zuidwestelijke Delta – continue beslissingen genomen. De een meer onomkeerbaar dan de ander. Hoe gaan we, in die snelkookpan, om met kennis en data als basis voor analyse, beleidskeuzen en implementatie, in het licht van het veranderende klimaat?

In zijn presentatie legt Kim van Nieuwaal uit hoe de Klimaateffectatlas en het kennisportaal Klimaatadaptatie Nederland kennis en informatie bijeenbrengen en vertalen voor gebruik in de praktijk. Kim betoogt dat de snelle technologische ontwikkelingen aansporen tot gerichte investeringen, in wat hij noemt de ‘publieke kennisinfrastructuur’. Daarbij gaat het niet alleen om de ‘harde data’, maar juist ook menselijke vaardigen en samenwerking, zo beargumenteert hij. In zijn presentatie schetst Kim hoe we in Nederland in de afgelopen jaren belangrijke stappen hebben gezet via kennis en plannen richting daadwerkelijke actie. Technologische ontwikkelingen en monitoring bieden daarbij zowel uitdagingen als kansen.

Biografie

Kim van Nieuwaal is een van de oprichters van stichting Climate Adaptation Services (CAS). Kim is vanaf het begin betrokken bij het Deltaprogramma en is bijvoorbeeld de bedenker van de systematiek van de zesjaarlijkse wetenschappelijke review en de bijbehorende synthesedocumenten. Hij droeg ook bij aan de agendering van de versnelde zeespiegelstijging wat uiteindelijk leidde tot het Kennisprogramma Zeespiegelstijging.  In 2014 was Kim vanuit het onderzoeksprogramma Kennis voor Klimaat opdrachtgever voor een langetermijnvisie voor klimaatadaptatie in de Zuidwestelijke Delta.  Kim is een van de hoofdauteurs van de Nationale Klimaatadaptatiestrategie uit 2016. Hij is onder meer initiatiefnemer van het programma LIFE IP Klimaatadaptatie en het NKWK Klimaatbestendige Stad.  Eerder was Kim bestuursvoorzitter van de Waddenvereniging en directeur van de Delta Alliance. Kim is mede-initiatiefnemer van het International Panel on Deltas en Coastal areas (IPDC), waarvoor hij deel uitmaakt van het management team. Kim is gepromoveerd met een proefschrift over de Waddenzee.

Ronde 1

Meten = weten! Slimmer meten = beter weten?

Deze sessie neemt je mee in de praktijktoepassing van een aantal innovatieve en slimme meettechnieken. Deze sessie richt zich specifiek op de geleerde lessen van innovatieve en slimme meettechnieken, toegepast als onderdeel van ecologische monitoring. We duiken in het gebruik van sensoren, om de fysiologie van schelpdieren en de vluchtgegevens van vogels te verzamelen. En in het gebruik van de ‘catchcam’, om het voorkomen van kreeften onder water te onderzoeken. Wat zijn de succes- en faalfactoren van deze technieken en wat betekent dit voor toekomstige monitoringsactiviteiten?

Sprekers:

  • Emily Peterson (Marine Animal Ecology (WUR) en NIOZ) – Determining stress physiology of shellfish using microsensors (in English)
  • Jildou Schotanus (Wageningen Marine Research) – Vangstregistratie kreeft met behulp van ‘catchcam’
  • Ruben Fijn (Waardenburg Ecology) – Meten in vogelvlucht – Sensoren op de rug van vogels

* Deze break-out sessie is deels in het Engels

Modelleren: de digitale spiegel van de Delta

Hoe gedragen water, stroming, sediment en ecologie zich in een veranderende delta? Al vele jaren maken wij gebruik van fysieke- en computermodellen om complexe processen te begrijpen, voorspellen en visualiseren. Computermodellen vormen de digitale spiegel (digital twin) van de werkelijke wereld en zijn onmisbaar bij het nemen van beslissingen over veiligheid, natuur en gebruik van de Zuidwestelijke Delta.

In deze sessie verkennen we de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van deterministische tot data-gedreven AI modellering. Wat kunnen modellen ons leren over het functioneren van ecosystemen in de Delta in het verleden, nu en in de toekomst? En hoe kunnen we de stap maken van model naar beleidsrelevante inzichten?

Diverse sprekers delen hun ervaringen met het ontwikkelen en toepassen van modellen in onderzoek en praktijk. Ze laten zien hoe modellering bijdraagt aan beter begrip van natuurlijke processen en beleidsrelevante vragen. En hoe samenwerking tussen kennisinstellingen en overheden leidt tot beter onderbouwde keuzes voor een toekomstbestendige delta.

AI voor het meten en monitoren van biodiversiteit en ecologie

In natuurbeheer en ecologie is kunstmatige intelligentie (AI) in opkomst als bondgenoot voor onderzoekers en professionals die werken aan het monitoren en meten van biodiversiteit. In deze breakout gaan verschillende sprekers in op de transformerende rol van AI voor het monitoren en meten van natuur in de Zuidwestelijke Delta. Zij nemen het publiek mee op reis langs de nieuwste ontwikkelingen, kansen en dilemma’s die een rol spelen bij de toepassingen van AI in ecologie.

Mischa Beckers (HZ) geeft een inleiding over het verschil voor biodiversiteit monitoring dat gemaakt kan worden door het inzetten van ICT en AI vaardigheden. Lodewijk van Walraven (RWS) en Edwin van Helmond (WMR) passen machine-learning technieken toe voor respectievelijk automatische zoöplankton en bijvangst visserij monitoring. Niels van Hof en Martijn Molenaar* (Radboud Universiteit in samenwerking met Provincie Zeeland*) belichten tenslotte de rol die machine-learning kan spelen bij het voorspellen van habitattypen buiten Natura 2000-gebieden.

BioBlitz Topshuis en omgeving (in beide rondes)

Genoeg gepraat, ga lekker aan de slag tijdens de BioBlitz! Onder leiding van Gert Jacobusse (HZ) gaan we soorten inventariseren rond het Topshuis tijdens deze break-out sessie. Doel is om zoveel mogelijk verschillende soorten (planten, dieren, paddenstoelen, etc.) te vinden en te registreren. Gebruik de Obsidentify-app van Waarneming.nl op je smartphone om foto’s te maken van de soorten die je vindt. De app helpt je de waargenomen planten en dieren te identificeren met behulp van kunstmatige intelligentie. Jouw waarnemingen worden automatisch toegevoegd aan de database van Waarneming.nl, wat bijdraagt aan een groter beeld van de biodiversiteit in Nederland.

Tip: het is handig als je je mobiele telefoon meeneemt. Zo kun je waarnemingen direct online doen. Ter voorbereiding kun je alvast een paar apps downloaden:

  • Obsidentify – Een handige app die je helpt om planten en dieren te herkennen en waar te nemen.
  • Plantnet – Een app waarmee je Nederlandse planten kunt identificeren en registreren met behulp van foto’s. De website is in het Engels, maar de app is in het Nederlands bedienbaar.
  • Birdnet – Een app waarmee je vogelgeluiden kunt identificeren.

Let op: maximaal 20 deelnemers per sessie

Ronde 2

Remote Sensing en GIS toepassingen voor een beter beheer in de Zuidwestelijke Delta

Remote Sensing (RS), het op afstand observeren van de leefomgeving, omvat uiteenlopende technieken zoals satellieten, drones, luchtfotografie, LiDAR, sonar en multibeam. Deze methoden maken het mogelijk om metingen en monitoring ruimtelijk expliciet en door de tijd heen te volgen. Dit kan bijvoorbeeld betrekking hebben op specifieke habitats of soorten (zoals schelpdiermonitoring of ecotopenkartering), maar ook op de geo-ecomorfologische veranderingen van complete estuaria. Wanneer gebruik wordt gemaakt van wereldwijde RS-data, kan dit bovendien indicatoren opleveren voor lokaal beheer, gebaseerd op globale analyses.

Daarnaast wordt vanuit het veld veel ruimtelijke data verzameld, die vervolgens wordt verwerkt in Geographic Information Systemen (GIS). GIS maakt het mogelijk om grote hoeveelheden meetgegevens te ordenen, analyseren en combineren. De resultaten hiervan geven op een inzichtelijke en structurele manier zicht op functies van de Zuidwestelijke Delta. Om een praktisch bruikbare informatiebron op te bouwen waarmee beheersvraagstukken goed beantwoord kunnen worden, is het cruciaal om de zowel de dataverzameling als de denk- en werkstructuren zorgvuldig vorm te geven. GIS fungeert daarbij als toolbox waarin uiteenlopende ruimtelijke data samenkomen, die essentiële inzichten geven in het functioneren van de Zuidwestelijke Delta. In deze sessie krijg je een breed overzicht van de mogelijkheden die Remote Sensing en GIS bieden voor praktische toepassingen en beheer.

Sprekers:

  • Jaco de Smit, HZ University of Applied Sciences
  • Douwe van den Ende, WUR
  • Tim Grandjean, NIOZ

Big Data: Van ruwe gegevens naar inzicht en impact

De samenleving staat aan de vooravond van ingrijpende ruimtelijke en ecologische transities. Om ontwikkelingen goed te kunnen volgen, is het verzamelen van data van essentieel belang. Maar gegevens alleen zijn niet genoeg: om weloverwogen keuzes te maken voor beleid en beheer, is het cruciaal dat de verzamelde informatie op een zinvolle manier gebruikt kan worden. In een digitale wereld, waarin de hoeveelheid beschikbare data exponentieel toeneemt, wordt het echter steeds lastiger om het overzicht te behouden.

Welke gegevens worden allemaal verzameld? Hoe bewerk je enorme databestanden om de juiste analyses uit te kunnen voeren? Wat zijn vernieuwende methoden om baanbrekende vragen te kunnen beantwoorden? En hoe maak je deze complexe data begrijpelijk en toegankelijk voor een breder publiek?

Dit zijn enkele van de vragen die centraal staan in de breakout sessie Big Data. Lianne Wilmink (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat), Greg Fivash (Universiteit van Antwerpen) en Mattijn van Hoek (HKV) nemen ons mee in de wereld van grote databestanden, slimme analyses en innovatieve toepassingen.

* Deze break-out sessie is deels in het Engels

Kennisgolven: hoe mensen en data elkaar versterken

In een wereld waarin data en digitale technieken steeds dominanter worden, blijft de menselijke factor cruciaal voor effectieve kennisdeling. In deze break-out sessie verkennen we hoe kennismanagement zich ontwikkelt in de digitale context. Vier sprekers delen hun ervaringen met het organiseren van kennisdeling binnen uiteenlopende onderzoeksprogramma’s. Wat werkt wel, wat niet, en waarom? We gaan in op de rol van vertrouwen, context, belangen en interactie tussen mensen — en hoe digitale tools daarbij kunnen ondersteunen of juist belemmeren. Een sessie vol inzichten over de kunde van kennis delen in een datagedreven tijdperk.

BioBlitz Topshuis en omgeving (in beide rondes)

Genoeg gepraat, ga lekker aan de slag tijdens de BioBlitz! Onder leiding van Gert Jacobusse (HZ) gaan we soorten inventariseren rond het Topshuis tijdens deze break-out sessie. Doel is om zoveel mogelijk verschillende soorten (planten, dieren, paddenstoelen, etc.) te vinden en te registreren. Gebruik de Obsidentify-app van Waarneming.nl op je smartphone om foto’s te maken van de soorten die je vindt. De app helpt je de waargenomen planten en dieren te identificeren met behulp van kunstmatige intelligentie. Jouw waarnemingen worden automatisch toegevoegd aan de database van Waarneming.nl, wat bijdraagt aan een groter beeld van de biodiversiteit in Nederland.

Tip: het is handig als je je mobiele telefoon meeneemt. Zo kun je waarnemingen direct online doen. Ter voorbereiding kun je alvast een paar apps downloaden:

  • Obsidentify – Een handige app die je helpt om planten en dieren te herkennen en waar te nemen.
  • Plantnet – Een app waarmee je Nederlandse planten kunt identificeren en registreren met behulp van foto’s. De website is in het Engels, maar de app is in het Nederlands bedienbaar.
  • Birdnet – Een app waarmee je vogelgeluiden kunt identificeren.

Let op: maximaal 20 deelnemers per sessie

Topshuis

Locatie

Het Topshuis
Dijkgraaf A.M. Gelukweg 1
4354 RA Vrouwenpolder

Plan je route

Aanmelden Kennisdag Zuidwestelijke Delta 2025

Meld je via dit formulier aan voor de Kennisdag Zuidwestelijke Delta op 27 november. Je ontvangt een bevestiging per e-mail. Voorafgaand aan de Kennisdag ontvang je een e-mail met praktische informatie.

Toestemming(Vereist)
Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google Privacybeleid en er zijn Servicevoorwaarden van toepassing.

Meer informatie

Meer informatie over programma en de sprekers vind je op deze pagina. Je kunt je via deze pagina ook aanmelden en je voorkeur opgeven voor de break-out sessies. Op de dag zelf hoor je voor welke break-out sessie je bent ingedeeld. Heb je een vraag of idee? Mail die dan naar secretariaat@zwdelta.nl.